محیط پر نشاط در مدرسه چگونه است؟

• همراه با گناه نباشد.
• با غفلت از خدا مقرون نشود.
• اعتدال و میانه روی در آن رعایت شود.

در اینجا به چند نمونه از شادی‌های پسندیده اشاره می‌شود:

شادی در وقت اطاعت از خدا:

شادی حقیقی، وقتی است که انسان توفیق طاعت خداوند را پیدا کرده باشد و از گناه، دوری گزیند. حضرت علی(عليه السلام) می‌فرماید: «شادی مؤمن، به طاعت پروردگارش است و حزنش بر گناه و عصیان است.»

پیامبر اکرم(صلي الله عليه و آله) در وصیت خود به امام علی(عليه السلام) فرمود: «ای علی! برای مؤمن در دنیا سه خوشحالی است: دیدار با برادران دینی، افطار از روزه و شب‌زنده‌داری در آخر شب».

شادی برای احیای حق یا از بین رفتن باطل:

امام علی(عليه السلام) در نامه‌ای به «عبدالله بن عباس» می‌فرماید: «اما بعد، انسان گاهی مسرور می‌شود به خاطر رسیدن به چیزی که هرگز از دستش نمی‌رفت و گاهی محزون می‌شود به خاطر از دست دادن چیزی که هرگز به آن نمی‌رسد. پس باید شادی تو به خاطر احیای حق یا نابودی باطل باشد.»

تحول معنوي:

شادی، زمانی پسندیده است که در انسان تحولی ایجاد شود و انسان بتواند خطاهای گذشته خود را جبران کند و نیز روزی که احساس کند خداوند گناهان گذشته او را بخشیده است. امام علی(عليه السلام) فرمود: «عید برای کسی است که بداند گناهانش بخشیده شده است.»

شادی برای دیگران:

اگر مسلمانی بتواند با چهره گشاده و لبخندی صمیمی، غمی‌را از دل دوستش بزداید، با این عمل، علاوه بر اینکه خود به نشاط و شادی رسیده، عبادت پروردگار را نیز به جا آورده است. امام صادق(عليه السلام) می‌فرماید: «کسی که از چهره برادر دینی اش رنج و اندوهی را بردارد، خداوند به پاداش آن، ده حسنه در نامه اعمالش می‌نویسد.» در روایتی دیگر امام محمد باقر(عليه‌السلام) می‌فرماید: «در نزد خدا، عبادتی محبوب‌تر از شاد کردن مؤمنان نیست.» البته شاد کردن دیگران از روش‌های مختلفی انجام می‌گیرد، گاهی کلامی‌را به زبان آوردن، گاهی دادن هدیه و گاهی با توجه کردن و نگاه کردن، می‌توان فردی را مسرور و شاد کرد و گاهی هم با کمک مالی، می‌توان خاطری را خرسند و شاد ساخت.

شادی برای تشکیل مجالس جشن:

یکی از شادی‌های مثبت و پسندیده، تشکیل مجالس جشن و سرور به مناسبت روزهای شادی معصومان(عليهم السلام) است، مانند: سالروز میلاد پیامبر اکرم(ص) و موالید ائمه معصومین(عليهم السلام) و مناسبت‌هایی مانند: عید مبعث، عید فطر، عید قربان، عید غدیر و....

امام رضا(ع) به ریان بن شبیب فرمود: «اگر دوست داری در درجات عالیه بهشت با ما باشی، به حزن ما محزون و به شادی ما شاد باش!»

حضرت علی(عليه السلام) می‌فرماید: « شادی مؤمن، به طاعت پروردگارش است و حزنش بر گناه و عصیان است.»

ب. شادی ناپسند

گاهی شادی‌ها ـ که از راه‌های مختلفی پیدا می‌شود ـ با گناه و معصیت، و لهو و لعب توأم است.

شادی به گناه

از امام سجاد(عليه السلام) نقل شده که فرمودند: «از خوشحالی به گناه بپرهیز؛ چرا که خوشحالی به گناه از خود گناه بدتر و بزرگ‌تر است.»

شادی در برابر لغزش دیگران

امام علی(ع) فرمود: «به لغزش دیگران خوشحال مشو؛ زیرا تو نمی‌دانی که زمانه با تو چه خواهد کرد».

شادی‌های تمسخر آمیز

یکی از شادی‌های منفی، شادی‌های تمسخر آمیز است که به‌منظور تحقیر و تضعیف حق، انجام می‌شود، مانند خنده فرعون در برخورد با دلایل منطقی و معجزات روشن حضرت موسی(عليه السلام) ؛ چنان‌که قرآن مجید می‌فرماید:

«فَلمَّا جَائَهُم بِایاتِنَا اِذَا هُم مِنهَا یضحَکوُنَ؛ ‌چون آیات ما را بر آنها آورد، آن آيات را مسخره کردند و خندیدند.» (زخرف: 47)

این روش مستکبران و طاغوت‌ها است که می‌خواهند بدین وسیله به دیگران بفهمانند که اصلاً دعوت آنها قابل بررسی نیست و ارزش یک روش و برخورد جدی را ندارد.

شادی مغرورانه

افراد کم ظرفیت، با دستیابی به مال و ثروت و مقام، چنان به شادی می‌پردازند که از خود بی خود می‌شوند. این روش شادی و نشاط نیز از منظر قرآن مذموم و ناپسند شمرده شده است.

قرآن کریم درباره قارون می‌فرماید: «همانا قارون یکی از ثروتمندان قوم موسی بود که بر آنها طریق ظلم و طغیان پیش گرفت و ما آنقدر گنج و مال به او دادیم که بر دوش بردن کلیدهای آن گنج‌ها صاحبان قوت را خسته می‌کرد.»